ကုလသမဂ္ဂက မြန်မာပြည်သူတွေ ပျက်ကွက်နေတယ်။

ယခုနှစ်တွင် အတွင်းရေးမှူးချုပ်သည် အဆိုပါ စုံစမ်းမေးမြန်းမှုအပေါ် ၎င်း၏ တုံ့ပြန်မှုနှင့် ပတ်သက်၍ ကာလရှည်ကြာ စောင့်မျှော်ခဲ့သော တိုးတက်မှု အစီရင်ခံစာကို ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ရလဒ်များ အားနည်းခဲ့သည်။ အခြားသော ပျက်ကွက်မှုများကြားတွင်မူ မြန်မာနိုင်ငံတွင် လက်ရှိ လူ့အခွင့်အရေး ကပ်ဘေးအတွက် ကုလသမဂ္ဂ အေဂျင်စီများ၏ တုံ့ပြန်မှု လုံလောက်မှု မရှိကြောင်း အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြထားသည်။ သင်ခန်းစာများ မသင်ယူရသေးဘဲ ကုလသမဂ္ဂသည် ၎င်း၏ ကျရှုံးမှုသံသရာကို ထပ်ခါတလဲလဲ လုပ်ဆောင်နေပါသည်။ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်နှင့် ၎င်း၏ လူသတ်စစ်အစိုးရ အဖွဲ့ဝင်များနှင့်အတူ ပြုံးပြုံးရွှင်ရွှင် ဓာတ်ပုံရိုက်ခဲ့ကြသော်လည်း ဒီမိုကရေစီ တော်လှန်ရေး ခေါင်းဆောင်များနှင့် တန်းတူရည်တူ ပါဝင်ခွင့် မရခဲ့သော ကုလသမဂ္ဂ ကိုယ်စားလှယ်များက နောက်ဆုံး နိမ့်ကျသော အချက်မှာ ထွက်ပေါ်လာခြင်း ဖြစ်သည်။ ရလဒ်အနေနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံက လူတွေဟာ စိတ်ဓာတ်ကျရုံနဲ့ မပြီးပါဘူး။ သစ္စာဖောက်တယ်လို့ ခံစားရတယ်။

ရိုဟင်ဂျာတွေအပေါ် ဆက်လက်ကျူးလွန်နေတဲ့ အကြမ်းဖက်မှုတွေကို တုံ့ပြန်တဲ့အနေနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တစ်ခုတည်းကို လုံခြုံရေးကောင်စီက မဲမခွဲခဲ့ပါဘူး။ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်၏ ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် ရိုဟင်ဂျာအသိုက်အဝန်းများအပေါ် လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် လူဦးရေတစ်သန်း၏လေးပုံသုံးပုံသည် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံသို့ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး ယခုအခါ ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံးဒုက္ခသည်စခန်းတွင် နေထိုင်လျက်ရှိပြီး မြန်မာနိုင်ငံတွင် အကျပ်အတည်းပိုမိုဆိုးရွားလာသဖြင့် နေရပ်ပြန်ရန်အလားအလာမရှိပေ။

 

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ရပ်တန့်ဖို့ တောင်းဆိုတဲ့ လုံခြုံရေးကောင်စီရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်မှန်သမျှကို လက်နက်ပိတ်ဆို့ အရေးယူမှုတွေနဲ့ ပစ်မှတ်ထား အရေးယူမှုတွေနဲ့ နိုင်ငံတကာ ရာဇ၀တ်မှုတွေအတွက် တာဝန်ခံဖို့ ရုရှား ဒါမှမဟုတ် တရုတ်က ဗီတိုအာဏာသုံးတာ မှန်ပါတယ်။ သို့သော် လုံခြုံရေးကောင်စီ၏ အခြားအဖွဲ့ဝင်များပင် မကြိုးစားရခြင်းမှာ တာဝန်ဝတ္တရားများကို လုံးလုံးလျားလျား ပျက်ကွက်ခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ တစ်ချိန်တည်းတွင်ပင် အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးနှင့် ၎င်း၏ရုံးတို့သည် ယူကရိန်းတွင်ရှိသော မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် တူညီသော ခေါင်းဆောင်မှုကို ပြသရန် ပျက်ကွက်ခဲ့သည်။ ကြီးထွားလာနေသော အရေးပေါ်အခြေအနေကြားတွင် ပြောင်းလဲလာသော နိုင်ငံရေးနှင့် လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ဒိုင်းနမစ်များကို တုံ့ပြန်ရန်အတွက် ကုလသမဂ္ဂအေဂျင်စီများသည် ညီညွတ်သောဗျူဟာမရှိပုံရသည်။

 

2017 ခုနှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံရှိ ကုလသမဂ္ဂ အရာရှိကြီးသည် ရိုဟင်ဂျာများအပေါ် လူမျိုးတုံးသုတ်သင်ရှင်းလင်းမှု ကြီးထွားလာခြင်းနှင့် ပတ်သက်၍ သတိပေးနှိုးဆော်ချက်များကို ဖိနှိပ်ခဲ့ပြီး အာဏာပိုင်များနှင့် အပြုသဘောဆောင်သော ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး ဇာတ်ကြောင်းနှင့် သာယာသော ဆက်ဆံရေးကို ရရှိစေခဲ့သည်။ 2019 ခုနှစ် လွတ်လပ်သော စုံစမ်းရေး ကော်မရှင်သည် မြန်မာနိုင်ငံရှိ ကုလသမဂ္ဂအား လူ့အခွင့်အရေး ကျဆင်းမှုအား ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန် မစွမ်းဆောင်နိုင်ဘဲ ပြင်းထန်သော လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုများနှင့် ပတ်သက်၍ မြန်မာအာဏာပိုင်များအား ပြင်းထန်သော လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုများနှင့် ပတ်သက်၍ အခြေခံကျသော စိုးရိမ်ပူပန်မှုများကို တင်ပြနိုင်ခြင်း မရှိခြင်း၏ ရလဒ်ဖြစ်ကြောင်း 2019 ခုနှစ် လွတ်လပ်သော စုံစမ်းရေးကော်မရှင်က တွေ့ရှိခဲ့သည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် မြန်မာ့တပ်မတော်ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်သည် သူ့ကိုယ်သူ စစ်အာဏာရှင် အစိုးရသစ် တက်လာစေရန် ရည်ရွယ်၍ အာဏာသိမ်းခဲ့သည်။ သူ၏ လုပ်ဆောင်ချက်များသည် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံ ဥပဒေအား ပြောင်ပြောင်တင်းတင်း ချိုးဖောက်မှုဖြင့် ယခု စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကို တစ်ကြိမ်လုံး ဖြုတ်ချပြီး ငြိမ်းချမ်းသော ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ ထူထောင်ရန် ရည်ရွယ်သည့် တနိုင်ငံလုံး တော်လှန်ရေးကို မီးမွှေးခဲ့သည်။

 

လူထုအုံကြွမှုဖြင့် စည်းလုံးညီညွတ်သော ဒီမိုကရေစီ အင်အားစုများ၏ မဟာမိတ်အဖွဲ့သည် မြန်မာနိုင်ငံ အမျိုးသား စည်းလုံးညီညွတ်ရေး အစိုးရကို ဗဟိုပြုကာ ယခုအခါ ၎င်း၏ နယ်မြေ စုစုပေါင်း၏ ထက်ဝက်ကျော်နှင့် အိန္ဒိယ၊ တရုတ်တို့နှင့် နယ်နိမိတ်ချင်း ထိစပ်နေသည့် နယ်မြေအားလုံးနီးပါး အပါအဝင် နိုင်ငံကို ထိရောက်စွာ ထိန်းချုပ်ရန် ပိုမို တောင်းဆိုလာနေပြီ ဖြစ်သည်။ လာအိုနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံတို့ ဖြစ်သည်။ ဆန့်ကျင်ဘက်အားဖြင့် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်သည် ယခုအခါ နယ်မြေ ၁၇ ရာခိုင်နှုန်းမျှသာ ထိန်းချုပ်နိုင်ပြီဖြစ်သည်။ သို့သော် သူ၏ကွပ်ကဲမှုအောက်ရှိ တပ်ဖွဲ့များသည် လွန်ခဲ့သည့်လ 20 အတွင်း လူဦးရေကို ထိတ်လန့်တုန်လှုပ်ချောက်ချားစေရန် ၎င်းတို့အသုံးပြုခဲ့သော ပိုမိုအားကောင်းပြီး ဆန်းပြားသော လက်နက်များကို ထိန်းချုပ်ထားသည်။

 

၎င်း၏ ဂျက်တိုက်လေယာဉ်များနှင့် ရဟတ်ယာဉ်များ သေနတ်ပစ်ခတ်မှုများသည် ခုခံထိန်းချုပ်ထားသော နယ်မြေတွင် ပြောင်ပြောင်တင်းတင်းနှင့် ခွဲခြားမဆက်ဆံဘဲ တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ မကြာသေးမီ သီတင်းပတ်များအတွင်း ထိုင်းနှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် လေပိုင်နက်ကို အကြိမ်ကြိမ် ချိုးဖောက်ခဲ့သည်။ စက်တင်ဘာလတွင် အမြောက်များ တပ်ဆင်ထားသော ရဟတ်ယာဉ်တစ်စင်းသည် ၎င်းတို့၏ ကျောင်းခန်းကို အပိုင်းပိုင်း ကွဲသွားသောအခါ အနည်းဆုံး ကလေး ၁၁ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။ ကချင်ပြည်နယ်တွင် အောက်တိုဘာ ၂၃ ရက်က လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အနည်းဆုံး လူ ၈၀ သေဆုံးခဲ့သည်။ မြေပြင်တွင် စစ်တပ်က တစ်ရွာမှတစ်ရွာ ပြောင်းရွှေ့ကာ အိမ်များ၊ ကောက်ပဲသီးနှံများ၊ စားနပ်ရိက္ခာစတိုးဆိုင်များနှင့် တိရစ္ဆာန်များကို မီးရှို့ဖျက်ဆီးကာ မလွတ်မြောက်နိုင်သူများကို သတ်ဖြတ်ခဲ့သည်။ လူဦးရေ တစ်သန်းခန့် အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ဖြစ်ခဲ့ရပြီး ၁၀ သန်းကျော်မှာ ငတ်မွတ်ခေါင်းပါးမှုနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။

ယူကရိန်းအကျပ်အတည်းကို တုံ့ပြန်ရာမှာ ကုလသမဂ္ဂက ပြတ်ပြတ်သားသား တုံ့ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ ရုရှားကျူးကျော်မှုအပြီး ၂၄ နာရီအတွင်း လုံခြုံရေးကောင်စီက ရှုတ်ချတဲ့ဆုံးဖြတ်ချက်ကို မဲခွဲဆုံးဖြတ်ခဲ့ပါတယ်။ ရုရှားသည် ယင်းဆုံးဖြတ်ချက်ကို ပိတ်ဆို့ရန် ၎င်း၏ဗီတိုအာဏာကို ကြိုတင်ခန့်မှန်းသောအခါတွင်၊ အထွေထွေညီလာခံသည် ပိုမိုစိစစ်ရန်အတွက် အနာဂတ်တွင် ဗီတိုအာဏာအသုံးပြုမှုကို ဦးစားပေးမည့် လုပ်ငန်းစဉ်ကို ချက်ချင်းချမှတ်ခဲ့သည်။ အတွင်းရေးမှူးချုပ်သည် ယူကရိန်းနိုင်ငံသို့ သွားရောက်ခဲ့ပြီး ပဋိပက္ခကြောင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ စားနပ်ရိက္ခာပြတ်လပ်မှုကို တားဆီးရန် သဘောတူညီချက်တစ်ရပ်ကို ကြားဝင်ဆောင်ရွက်ပေးခဲ့သည်။ သဘောတူညီချက်ကို အကောင်အထည် ဖော်ရန် ၎င်း၏ ဦးဆောင်မှုအောက်တွင် ကုလသမဂ္ဂ အေဂျင်စီများကို စည်းရုံးခဲ့သည်။

ယူကရိန်းသည် အကျပ်အတည်းတစ်ခုတွင် ကုလသမဂ္ဂက လုပ်ဆောင်နိုင်ကြောင်း ပြသခဲ့သည်။ ကံမကောင်းစွာပဲ၊ အလားတူပင် ကမ္ဘာ့တစ်ဖက်ခြမ်းရှိ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံတွင် ဆိုးရွားလှသော အခြေအနေနှင့် သက်ဆိုင်ခြင်းမရှိပေ။

ကုလသမဂ္ဂသည် တစ်ခါတစ်ရံတွင် ကမ္ဘာ့လူ့အခွင့်အရေးကို အဆိုးရွားဆုံးချိုးဖောက်သူများနှင့် လက်တွဲလုပ်ဆောင်ရန် ဖိအားပေးခံရကြောင်း ကျွန်ုပ်တို့သိပါသည်။ သို့သော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၎င်း၏လုပ်ရိုးလုပ်စဉ်အတိုင်း စီးပွားရေးချဉ်းကပ်မှုသည် မြန်မာနိုင်ငံမှ ပြည်သူတို့ကိုယ်တိုင် လက်ခံထားသည့် တရားဝင်အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ၎င်းတို့အတွက် တိုက်ပွဲဝင်နေသော ဒီမိုကရေစီအနာဂတ်ကို ကိုယ်စားပြုသည့် တရားဝင်အဖွဲ့အစည်းများကို နှောင့်ယှက်လျက်ရှိသည်။ ကုလသမဂ္ဂ၏ လက်ရှိမူဝါဒများသည် လိုအပ်နေသူများအား အကူအညီပေးရန် ပျက်ကွက်လျက်ရှိသည်။

 

မြန်မာနှင့် ယူကရိန်းတွင် တပြိုင်နက်တည်း အကျပ်အတည်းများအတွက် ကွဲပြားခြားနားသော တုံ့ပြန်မှုများသည် ကုလသမဂ္ဂ၏ ဦးစားပေးမှုများ မည်သည့်နေရာတွင် ရှိနေသည်နှင့် ပတ်သက်၍ စိတ်မသက်မသာ မေးခွန်းထုတ်မှုများ ထွက်ပေါ်လာသည်။ ကုလသမဂ္ဂ ပဋိညာဉ်စာတမ်းပါ ပြဋ္ဌာန်းထားသည့် အကာအကွယ်များမှ မြန်မာလူမျိုးများအား ဖယ်ထုတ်ရန် အကြောင်းမရှိပေ။ ယူကရိန်းစစ်ပွဲကဲ့သို့ပင် မြန်မာနိုင်ငံရှိ အကျပ်အတည်းသည် နိုင်ငံတကာ ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် လုံခြုံရေးအတွက် ပြင်းထန်ပြီး ခြိမ်းခြောက်မှု တိုးလာနေသည်။ ကုလသမဂ္ဂအတွက်၊ နောက်ဆုံးတွင် မြန်မာနိုင်ငံသားများ လွတ်လပ်ရေးအတွက် လုပ်ဆောင်ရန် ပြတ်ပြတ်သားသား လုပ်ဆောင်ခြင်းသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ မရှိမဖြစ် အရေးပါလှပါသည်။