AUNGSAN THURA CAPTAIN THAI CAWN, BGM

Hi pai’ thuhla ka siar ih keimah lawng siloin mino tampi nonawn in a thuanthu kan theih lo ding a zum um ruangah a ralthatnak le hminthannak, ram hrangih a pumpeknak siar le sunloih tlak asi ruangah ka rak lo hlawmnak asi.
Pu Thai Cawn cu 1923 Kum Matupi peng Luivang khua ah asuak. A Pa Thang Ri cu Thai Cawn kum 4 ati ah athi. A nu Nei Haih in pasal dang aneihsan ruangah a nui’ tapa a pu hnen ah aum.
Pu Thai Cawn kum 13 a tiin kumpi in tlawngkai an fialih Matupi tlawngah a kai. 1940 kum phunli a on tikah Falam ah tlawngkai dingin a feh ih U Aung Dwe hnenah aum. A fanu in a zomtaih tuk ruangah hmundang ah ava tlan ih Lai nu thitu Kala pa hnenah aum. Kalapa cu metar timi ek-rut a si ruangah Thai Cawn khal ek-ruk a bomter theu. Thai Cawn cu riahsia in a tlansal ih thing contractor Wazit hnenah thing tan bawm in umnak thitha nei loin a vakvai. Tlawng a kai thei lo ruangah rualpi pawlin ralkap luh an sawm. A nauhak deuh lai ruangah ralkap ngaingai siloin Band, khuang dar thlungtum an zirter. 1939 ah 5th Burma Rifles ah an certer. Meiktila in Mandalay ah cuisine Kyaingtung ah an cer vingvo.
JAPAN RAL SUNG INDIA IH ATLANNAK
=================================
B.I.A(Burma Independent Army) le japan komaw in Mirang an do laiah Yenanchaung khua in tan an la nan Japan pawlin mirang an nor vingvo ruangah an thenthek aw ih an tlan theh. Laitlang lam ih a tlan na,. India lam ih an tlan na an si ruri. Thai Cawn khal India ramah a tlan ve. 1941-42 Kawlram ihsin a tlanmi ralkap hmuahhmuah cu Hosiarpur khua ah a kuat thehih Japan do sal dingin training an tuahter. Thai Cawn cu Kawlram ih japan pawl va thlingthlatu pawlih zirmi traning ah atel ve.
A VEI KHATNAK KAWLRAM THLENNAK
Kawlram ih ral thlingthlatu dingah mi (9) an hrilmi lakah Thai Cawn khal atel ve. Cet tel lo mi vanzam in ralkap hriamnam kim kengin Mawlaik khua in peng 17 hlatnak hmun ah vanzam in an va tum. Ral pawlih umdan hmuahhmuah an thlingthlak hnu ah hmuhtonmi hmuahhmuah cu India Brigadier Wingate ih ukmi Headquarter ah wireless in thu an than ringring. Cuticun Thai Cawn tei’ thuthanmi vekin Japan pawl umnak kipah bomb an thlak theu. An duh vekin an tuansuak thei lo lawng siloin Brigadier Wingate khal a tomi vanzam asiat ih athi. Kachin ram Sumparabum khua kiang Litu khua ah an feh ih cuisine American vanzam in India ah an kirsal.
A VEI HNIHNAK KAWLRAM THLENNAK
A vei hnihnak kawlram a thlennak khal Japan pawl thlingthla ding thotho asiih Chittagong in Lunglei khua ihsin ke in an feh vivo ih Hakha, Fala ihsin Gangaw, Cuisin Kalaymyo zin ih an feh lai ah Kalaymyo cu Japan in a lak zo ti an theih ruangah Tedim an an tlan. Cuisin Imphal zin in an umnak hmun ah an kirsal.
A VEI THUMNAK KAWLRAM THLENNAK
Kawlram an feh hlan 1943 ah vanzam par ihsin parachute dawp ih tum an zirter ta ciamco. An thiamngah in kawlram maymyo kiangah va dawp ding an si. An bawi cu Major Martin a siih cet tel lo vanzam an zir lai khalah Major Martin thotho in a uk. 1944 Mirang pawlin kawlram an do rero ih Thai Cawn tei cu Maymyo kiangah zan nazi 12 thla vanglai ah an va dawp. Shan pawl bomnak in Maymyo ih Japan ralkap umnak, vamzam leng tumnak pawl thlingthla in Mirang Acozah ralkap hnenah an sim ih bomb an thlak. Mirang ralkap pawlin an nor vivo ih Maymyo an lak, Cuisin vanzam in india ah an kir.
A VEI LINAK KAWLRAM THLENNAK LE B.G.M NGAHNAK
Japan pawl ral an sungih Mirang ralkap in an nor vivo laiah ral thlingthlatu dingah Tha Cawn tei cu Thaton khua kiangah parachute in an dawpter lala. Parachute thawn an dawmnak hmun cu Karen khua arak siih Thai Cawn tei’ hnenah Karen ralkap pahnih an tel ve ruangah an mah pahnih bomnak in Japan pawl umnak thaten an thlingthla theiih mirang ralkap pawl hnenah thaten thu an than thei ringring. Thaton ih Thai Cawn tei umnak tlangpar hmunrawn ah vanzam fate in Mingaladon ah an tum theh, Mingaladon in vanzam tumpi thawn india ah an va kirter lala. Japan ral an sungih Mirang pawlin an Rifles ah an kuat. 1st Chin Rifles ih bawibik Major Martin in Thai Cawn cu B.G.M tacik na ngah tiin a sim. B.G.M timi cu Burma Gallanttry Medal tinak asi.
Aung San a thei thiam lo, Thurah Tacik a ngahnak, A thi zo mi nungsal, Insein kahawknak ih a ralthatnak, nupi thitnak le khaw tlunnak, penson laknak, ngalhriang ih tainak pension lak hnu ih ahnatuannak ti pawl a siar paihtu kan um le ka rak pehleh tum ding.
Ref:
1. Chin National Day, Golden Jubilee Commemorative Magazine (1948-98) Yangon, Page. 199.
2. Collegian Sein Tin ih ngan Aungsan Thura Thai Cawn.

Comments